Logo

Strategic Mechanisms of Economic Policy in Georgia / ეკონომიკური პოლიტიკის სტრატეგიული მექანიზმები საქართველოში.

Revaz Lordk Photo.jpg
Revaz Lordkipanidze / რევაზ ლორთქიფანიძე

Academic of the Georgian Academy of Economic Sciences, with the highest grade in the Harvard University course "US Government" საქართველოს ეკონომიკურ მეცნიერებათა აკადემიის აკადემიკოსი, ჰარვარდის უნივერსიტეტის უმაღლესი შეფასებით

Abstract

The study confirmed that in the process of globalization, some material benefits and risks associated with them have increased significantly, and society should seriously think about what characteristics (non-corruption, qualification, including business) and, therefore, what kind of human enrichment will be acceptable (effective) in the future. Accordingly, what kind of competition, as the main motivator of the economy, will be based on the principles of true spirituality and economic expediency.

According to the author, from the new year 2021, with the overcoming of the pandemic, government orders and recommendatory planning tools will acquire the function of important regulators in the aforementioned strategic tasks. The author claims that there is no other way.

Keywords: Economic policy, strategic mechanisms, government order, recommendatory plan / ეკ­ონ­ომ­იკ­ური პო­ლი­ტი­კა, სტრა­ტე­გი­ული მე­ქა­ნიზ­მე­ბი, სა­ხელ­მწი­ფო შეკ­ვე­თა, სა­რე­კო­მენ­და­ციო გეგ­მა.

Introduction

ან­ოტ­აცია

კვლე­ვის შე­დე­გად, და­დას­ტურ­და, რომ, გლო­ბა­ლი­ზე­ბის პრო­ცეს­ში, მნიშ­ვნე­ლოვ­ნად გა­იზ­არ­და გარ­კვე­ული მა­ტე­რი­ალ­ური სი­კე­თე­ები და რის­კე­ბიც მის­გან და სა­ზო­გა­დო­ება სე­რი­ოზ­ულ­ად უნ­და და­ფიქ­რდეს, თუ კომ­პი­უტ­ერ­ული სიჩ­ქა­რე­ებ­ის მო­მა­ვალ­ში, რო­გო­რი საქ­მი­ანი თვი­სე­ბე­ბი (არ­აკ­ორ­უფ­ცი­ული, კვა­ლი­ფი­კა­ცი­აზე და­ფუძ­ნე­ბუ­ლი, მ.შ. ბიზ­ნეს­შიც) და, გა­მომ­დი­ნა­რე, რო­გო­რი გამ­დიდ­რე­ბა იქ­ნე­ბა ად­ამი­ან­ის­თვის გა­მარ­თლე­ბუ­ლი (ეფ­ექ­ტი­ანი). შე­სა­ბა­მი­სად, რო­გო­რი კონ­კუ­რენ­ცია, რო­გორც ეკ­ონ­ომ­იკ­ის მთა­ვა­რი მო­ტი­ვა­ტო­რი, და­ეფ­უძ­ნე­ბა ჭეშ­მა­რი­ტი სუ­ლი­ერ­ებ­ისა და ეკ­ონ­ომ­იკ­ური მი­ზან­შე­წო­ნი­ლო­ბის პრინ­ცი­პებს.

ავ­ტო­რის აზ­რით, ახ­ალი 2021 წლი­დან, პან­დე­მი­ის დაძ­ლე­ვას­თან ერ­თად, სა­ხელ­მწი­ფო შეკ­ვე­თე­ბი და სა­გეგ­მო ინ­სტრუ­მენ­ტე­ბი, ზე­მო­აღ­ნიშ­ნულ სტრა­ტე­გი­ულ ამ­ოც­ან­ებ­ში, მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი მომ­წეს­რი­გებ­ლის ფუნ­ქცი­ას შე­იძ­ენს. ავ­ტო­რი ას­აბ­უთ­ებს, რომ სხვა გზა არც არ­სე­ბობს.

შე­სა­ვა­ლი

ზოგ­მა შე­იძ­ლე­ბა იკ­ითხოს, თუ რას ნიშ­ნავს სტრა­ტე­გი­ული მე­ქა­ნიზ­მე­ბი ეკ­ონ­ომ­იკ­აში? ეკ­ონ­ომ­იკ­ური მე­ქა­ნიზ­მე­ბის ამ კონ­ტექ­სტში გა­აზ­რე­ბა ახ­ალ (გლო­ბა­ლურ) რე­ალ­ობ­აში უმ­ნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნე­სი (სტრა­ტე­გი­ული) ეკ­ონ­ომ­იკ­ურ-პო­ლი­ტი­კუ­რი გა­დაწყვე­ტი­ლე­ბე­ბის გრძელ­ვა­დი­ან­ად გა­აზ­რე­ბი­სა და მოქ­მე­დე­ბე­ბის მწვა­ვე აუც­ილ­ებ­ლო­ბებ­მა გა­მო­იწ­ვია.

ეკ­ონ­ომ­იკ­ურ­ად გან­ვი­თა­რე­ბუ­ლი ნე­ბის­მი­ერი ქვეყ­ნის მარ­თვის სის­ტე­მებს თუ გა­დავ­ხე­დავთ, საკ­მა­ოდ მკაც­რი რე­გუ­ლა­ცი­ები და ერ­ოვ­ნუ­ლი ინ­ტე­რე­სე­ბის დამ­ცა­ვი მოქ­ნი­ლი სტრა­ტე­გი­ული გეგ­მე­ბი აბ­სო­ლუ­ტუ­რად ყველ­გან გა­მო­იყ­ენ­ება. თუმ­ცა, გან­სხვა­ვე­ბით აღ­ნიშ­ნუ­ლის­გან, სა­ქარ­თვე­ლო­ში უკ­ონ­ტრო­ლოდ გა­ტა­რე­ბულ­მა «შო­კურ­მა თე­რა­პი­ამ», მარ­თვის გა­მო­უც­დე­ლო­ბი­სა და კო­მუ­ნის­ტუ­რი წარ­სუ­ლის გარ­კვე­ული და­დე­ბი­თი ტენ­დენ­დი­ებ­ის და­უკ­ვირ­ვებ­ლო­ბით სა­ზი­ან­ოდ «ჩა­მო­წე­რის» გა­მო, ერ­თი უკ­იდ­ურე­ობ­იდ­ან უარ­ეს მე­ორ­ეში მოგ­ვაქ­ცია.

შე­დე­გად, გა­სუ­ლი და მიმ­დი­ნა­რე სა­უკ­უნე­ებ­ის მიჯ­ნის ცნო­ბი­ლი ზე­მო­აღ­ნიშ­ნუ­ლი მოვ­ლე­ნე­ბის გა­ხან­გრძლი­ვე­ბით, სტრა­ტე­გი­ული გეგ­მე­ბიც მთლი­ან­ად მო­იშ­ალა და ნაჩ­ქა­რე­ვად გა­ტა­რე­ბულ­მა პრი­ვა­ტი­ზე­ბამ და გაუაზრებელმა «ლი­ბე­რა­ლი­ზე­ბამ», მრეწ­ვე­ლო­ბი­სა და სოფ­ლის მე­ურ­ნე­ობ­ის და­პი­რე­ბუ­ლი ამ­ოქ­მე­დე­ბის ნაც­ვლად, მა­თი თით­ქმის სრუ­ლი კო­ლაფ­სი გა­მო­იწ­ვია.

ძი­რი­თა­დი ტექ­სტი

ეკ­ონ­ომ­იკ­ური სტრა­ტე­გი­ისა და პო­ლი­ტი­კის თა­ნა­მედ­რო­ვე სა­კითხებ­თან და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი შრო­მე­ბის გან­ზო­გა­დე­ბით [1-7], ვფიქ­რობთ, სა­სი­ცოცხლო მნიშ­ვნე­ლო­ბით გა­მო­იკ­ვე­თა ეკ­ონ­ომ­იკ­ური პო­ლი­ტი­კის შემ­დე­გი 3 უმ­თავ­რე­სი პრი­ორ­იტ­ეტ­ული მი­მარ­თუ­ლე­ბა:

1) ევ­რო­კავ­ში­რის კა­ნონ­მდებ­ლო­ბა­სა და მო­მა­ვა­ლი ელ­ექ­ტრო­ნუ­ლი სამ­ყა­როს რე­ალ­ობ­ას­თან გო­ნივ­რუ­ლი ჰარ­მო­ნი­ზე­ბა;

2) სა­ერ­თა­შო­რი­სო და ერ­ოვ­ნუ­ლი ეკ­ონ­ომ­იკ­ის და­მო­უკ­იდ­ებ­ლო­ბის ინ­ტე­რე­სე­ბის არ­გუ­მენ­ტი­რე­ბუ­ლი და­ბა­ლან­სე­ბა, მ.შ. სა­რე­კო­მენ­და­ციო გეგ­მა-შეკ­ვე­თე­ბის გა­მოც­დი­ლე­ბის გა­მო­ყე­ნე­ბა (ინ­ოვ­აცი­ური ტექ­ნო­ლო­გი­ური გი­გან­ტე­ბის და­მა­ტე­ბი­თი სტი­მუ­ლი­რე­ბი­სათ­ვის ამ­ერ­იკ­ული სა­ხელ­მწი­ფო შეკ­ვე­თე­ბი სი­ლი­კო­ნის ველ­ზე, იაპ­ონ­ური სა­გეგ­მო კა­პი­ტა­ლიზ­მი, გერ­მა­ნუ­ლი სო­ცი­ალ­ური ბა­ზა­რი, მრა­ვა­ლი სხვა მა­გა­ლი­თი) და სტრა­ტე­გი­ულ ობი­ექ­ტებ­ზე სა­ხელ­მწი­ფო კონ­ტრო­ლის შე­ნარ­ჩუ­ნე­ბა, ხო­ლო გარ­კვე­ულ - უკ­ვე და­კარ­გულ შემ­თხვე­ვებ­ში, და­უყ­ოვ­ნე­ბე­ლი აღ­დგე­ნა (გა­მოს­ყიდ­ვის ან შე­უს­რუ­ლე­ბე­ლი ვალ­დე­ბუ­ლე­ბე­ბის გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბით, ჩა­მორ­თმე­ვის გზე­ბით);

3) კე­თილ­სინ­დი­სი­ერი მცი­რე, სა­შუ­ალო და მსხვი­ლი ბიზ­ნე­სე­ბის არ­სე­ბი­თი ხელ­შეწყო­ბი­სათ­ვის, ეკ­ონ­ომ­იკ­ური კლას­ტე­რე­ბის გა­მოცხა­დე­ბა, სა­ხელ­მწი­ფო და მუ­ნი­ცი­პა­ლუ­რი ხე­ლი­სუფ­ლე­ბის, უნ­ივ­ერ­სი­ტე­ტე­ბი­სა და ბან­კე­ბის ურ­თი­ერ­თხელ­საყ­რე­ლი ჩარ­თუ­ლო­ბით. შე­სა­ბა­მი­სად, სა­ხელ­მწი­ფოს მზრუნ­ვე­ლი მო­ნა­წი­ლე­ობ­ით, ქსე­ლუ­რი მე­ნეჯ­მენ­ტის მე­ქა­ნიზ­მე­ბის გა­მო­ყე­ნე­ბა კერ­ძო სა­მარ­თლის იურ­იდი­ულ პი­რებ­ში.

ქარ­თულ ეკ­ონ­ომ­იკ­ას, გა­სუ­ლი ათ­ას­წლე­ულ­იდ­ან, გა­ხან­გრძლი­ვე­ბულ უმ­წვა­ვეს ქრო­ნი­კულ სე­ნად ექ­სპორტ-იმ­პორ­ტის უმ­ძი­მე­სი უარ­ყო­ფი­თი სალ­დოც გად­მოჰ­ყვა, რომ­ლის სა­წი­ნა­აღ­მდე­გოდ ექ­სპორ­ტის და­ბეგ­ვრის 0-ვა­ნი გა­ნაკ­ვე­თი იქ­ნა შე­მო­ღე­ბუ­ლი, რაც, ერ­თი შე­ხედ­ვით სა­უკ­ეთ­ესო გზად ჩან­და ჯერ კი­დევ 90-იან წლებ­ში, მაგ­რამ, ჩე­მი გა­ან­გა­რი­შე­ბე­ბით, ამ „სტი­მულს“ სა­წი­ნა­აღ­მდე­გო ეფ­ექ­ტის მოქ­მე­დე­ბე­ბი გა­მო­უვ­ლინ­და და სას­წრა­ფოდ შე­საც­ვლე­ლია რე­ფორ­მი­რე­ბა­დი პარ­ლა­მენ­ტის მი­ერ. შე­ღა­ვა­თი მხო­ლოდ მზა პრო­დუქ­ცი­აზე უნ­და გავ­რცელ­დეს და არ­ავ­ით­არ შემ­თხვე­ვა­ში მა­სა­ლებ­სა და ნედ­ლე­ულ­ზე, არც ნა­ხე­ვარ­ფაბ­რი­კა­ტებ­ზე.

ამ მხრი­ვაც, სა­წი­ნა­აღ­მდე­გო ეფ­ექ­ტი გა­მო­იწ­ვია მარ­თვის გა­მო­უც­დე­ლო­ბამ და შე­სა­ბა­მის­მა შეც­დო­მებ­მა. კერ­ძოდ, სა­თა­ნა­დოდ ვერ იქ­ნა შე­ფა­სე­ბუ­ლი გა­რე­მო­ება, რომ ქვე­ყა­ნა­ში ად­გი­ლობ­რი­ვი მე­წარ­მე­ობა ჯერ კი­დევ სუს­ტია, მი­სი პრო­დუქ­ცია კი არ­აკ­ონ­კუ­რენ­ტუ­ნა­რი­ანი. შე­დე­გად, აღ­ნიშ­ნუ­ლი სა­გა­და­სა­ხა­დო შე­ღა­ვა­თით შე­ნიღ­ბულ­მა ფა­რულ­მა გა­რე მო­ნო­პო­ლი­ებ­მა ის­არ­გებ­ლეს და, ქვეყ­ნი­დან მზა პრო­დუქ­ცი­ის ნაც­ვლად, უნ­იკ­ალ­ურ­მა ნედ­ლე­ულ­მა და­იწყო მა­სობ­რი­ვი გა­დი­ნე­ბა, რა­მაც, ის­ედ­აც სუსტ ად­გი­ლობ­რივ მე­წარ­მე­ობ­ას სა­ფუძ­ვე­ლი გა­მო­აც­ალა, შე­სა­ბა­მი­სად, უარ­ყო­ფი­თად იმ­ოქ­მე­და და­საქ­მე­ბი­სა და ცხოვ­რე­ბის დო­ნის მაჩ­ვე­ნებ­ლებ­ზეც. გა­ტა­ნი­ლი ნედ­ლე­ული, უკ­ვე გაძ­ვი­რე­ბუ­ლი მზა პრო­დუქ­ცი­აში, იმ­პორ­ტად გვიბ­რუნ­დე­ბა, რაც, ბუ­ნებ­რი­ვია, აორ­მა­გებს სა­წი­ნა­აღ­მდე­გო ეფ­ექ­ტის მოქ­მე­დე­ბას.

ამ­ას­თა­ნა­ვე, სა­ჭი­როა სა­თა­ნა­დოდ შე­ფას­დეს, რომ სა­ქარ­თვე­ლო ერთ-ერ­თი უმ­ნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნე­სი გე­ოპ­ოლ­იტ­იკ­ური კვან­ძია მსოფ­ლი­ოში და თა­ნა­მედ­რო­ვე პი­რო­ბებ­ში მას იშ­ვი­ათი ის­ტო­რი­ული შე­საძ­ლებ­ლო­ბე­ბიც მი­ეც­ემა ეკ­ონ­ომ­იკ­ური და­წი­ნა­ურ­ებ­ის­ათ­ვის, მათ შო­რის, რო­გორც მეც­ნი­ერ­ებ­ატ­ევ­ადი წარ­მო­ებ­ის ქვე­დარ­გებ­ში, ას­ევე, უნ­იკ­ალ­ურ სოფ­ლის მე­ურ­ნე­ობ­ასა და უმ­წვა­ვე­სი სა­ჭი­რო­ებ­ის ჯან­დაც­ვი­თი მომ­სა­ხუ­რე­ბის თა­ნა­მედ­რო­ვე მი­მარ­თუ­ლე­ბე­ბით.

არ შე­იძ­ლე­ბა არ აღ­ინ­იშ­ნოს, რომ სა­ქარ­თვე­ლო­ში ინ­იც­ირ­ებ­ული ეკ­ონ­ომ­იკ­ური პო­ლი­ტი­კა მსოფ­ლი­ოში უნ­იკ­ალ­ური სა­ყო­ველ­თაო ჯან­დაც­ვის რე­ფორ­მის გა­ტა­რე­ბით წარ­მო­ჩინ­და, რო­მე­ლიც, ფაქ­ტობ­რი­ვად, ამ­ერ­იკ­ული (მე­დი­ქე­იდ), გერ­მა­ნუ­ლი (ბის­მარ­კი) და ინ­გლი­სუ­რი (ბე­ვე­რი­ჯი) მო­დე­ლე­ბის შე­ხა­მე­ბუ­ლი გან­ვი­თა­რე­ბაა.

კო­ვიდ-19-ის ძალ­ზე სა­ხი­ფა­თოდ გამ­წვა­ვე­ბულ­მა მე-2 ტალ­ღამ გვაჩ­ვე­ნა, რომ ჩი­ნე­თი­სა და სხვა კო­მუ­ნის­ტუ­რი ქვეყ­ნე­ბის გა­დას­ვლამ სა­ბაზ­რო ეკ­ონ­ომ­იკ­აზე, ჯერ სრუ­ლად ვერ შეც­ვა­ლა კო­მუ­ნის­ტუ­რი მარ­თვის სუ­ბი­ექ­ტუ­რი სტი­ლი მე­დი­ცი­ნა­ში, სა­დაც სა­სი­ცოხ­ლოდ აუც­ილ­ებ­ელია სა­ერ­თა­შო­რი­სო მო­ნი­ტო­რინ­გის გამ­კაც­რე­ბა. ზოგს ჰგო­ნია, რომ საბ­ჭო­თა იმ­პე­რია რომ და­იშ­ალა და მი­სი გავ­ლე­ნე­ბი მო­იშ­ალა პო­ლი­ტი­კუ­რად, მი­სი ეკ­ონ­ომ­იკ­ური პრობ­ლე­მე­ბი და მენ­ტა­ლი­ტე­ტიც გაქ­რა. ეს არ არ­ის ასე მარ­ტი­ვი ცალ­სა­ხა ამ­ოც­ანა. მა­გა­ლი­თი­სათ­ვის, მთა­ვა­რი ექ­იმ­ის «ინ­სტი­ტუ­ტი» ჯერ კი­დევ მძი­მე ტვირ­თად აწ­ევს სა­მე­დი­ცი­ნო სა­ზო­გა­დო­ებ­ას.

სსრკ-ს ჰქონ­და გარ­კვე­ული და­დე­ბი­თი ას­პექ­ტე­ბი და ზო­გი მთა­ვა­რი ექ­იმი იყო კი­დე­ვაც გა­მარ­თლე­ბუ­ლი, მაგ­რამ პრო­ფე­სი­ონ­ალი ექ­იმი ვე­რაფ­რით იქ­ცე­ვა კარგ ხელ­მძღვა­ნე­ლად, ის­ევე, რო­გორც თევ­ზი ხმე­ლეთ­ზე ვე­რაფ­რით იუფ­რო­სებს და თავ­საც და­იღ­უპ­ავს ან ან­ეგ­დო­ტუ­რად სა­სა­ცი­ლო მდგო­მა­რე­ობ­აში ჩა­ვარ­დე­ბა. ტექ­ნი­კუ­რად სუს­ტად მომ­ზა­დე­ბუ­ლი ფეხ­ბურ­თე­ლის მა­გა­ლითს თუ ავ­იღ­ებთ, ის, სა­უკ­ეთ­ესო შემ­თხვე­ვა­ში, მეტ­წი­ლად უხ­ეშ­ობ­აზე გა­და­დის.

ას­ევე იყ­ვნენ მთა­ვა­რი ექ­იმ­ები - მცი­რე დიქ­ტა­ტო­რე­ბად გვევ­ლი­ნე­ბოდ­ნენ ხში­რად თა­ვი­ანთ სა­ავ­ად­მყო­ფო­ებ­ში და ახ­ლაც, მა­თი მემ­კვიდ­რე­ები, ფა­რუ­ლი თუ ცხა­დი გზე­ბით, ყო­ველ­მხრივ ცდი­ლო­ბენ შე­ინ­არ­ჩუ­ნონ გავ­ლე­ნე­ბი მე­ნეჯ­მენ­ტში. თა­ნა­მედ­რო­ვე მე­ნეჯ­მენ­ტი მხო­ლოდ კერ­ძო ბიზ­ნე­სის მარ­თვა არაა და მას­ში მზრუნ­ვე­ლად ერ­ევა სა­ხელ­მწი­ფო და თა­ნა­მედ­რო­ვე გა­ერ­ოც კი, მა­გა­ლი­თი­სათ­ვის, მსოფ­ლიო ბან­კის სა­ერ­თა­შო­რი­სო სა­ფი­ნან­სო კორ­პო­რა­ცი­ის (IFC) სა­ხით, რო­მელ­შიც აქ­ცი­ონ­ერ­ებ­ად მთე­ლი რი­გი პროგ­რე­სუ­ლი სა­ხელ­მწი­ფო­ები და­წი­ნა­ურ­დნენ.

რო­გორც ად­რინ­დელ კვლე­ვებ­ში წარ­მო­ჩინ­და, მო­მა­ვა­ლი ელ­ექ­ტრო­ნუ­ლი კო­მერ­ცი­ის მო­წი­ნა­აღ­მდე­გე­ები აგ­რძე­ლე­ბენ ქი­ლიკს (დღე­საც შე­ვე­ყა­რე ცხვრის ტყავ­ში მოჩ­ვე­ნე­ბით შე­მო­სილ ას­ეთ „გე­ნი­ოს­ებს“), რომ ელ­ექ­ტრო­ნი­კა გაზ­რდის უმ­უშ­ევ­რო­ბას და დიდ დეპ­რე­სი­ას გა­მო­იწ­ვევს ნავ­თო­ბი­სა და გა­ზის გი­გან­ტე­ბის გა­კოტ­რე­ბი­თა და ელ­ექ­ტრო­ნუ­ლი კრიპ­ტო­ვა­ლუ­ტე­ბის გა­უფ­ას­ურ­ებ­ით, მაგ­რამ ეს ასე არ იქ­ნე­ბა. ნამ­დვი­ლად „არ­აფ­ერი იკ­არ­გე­ბა“ - აღ­ნიშ­ნუ­ლი გი­გან­ტე­ბი ას­ევე მზარ­დი ნავ­თობ­ქი­მი­ის მი­მარ­თუ­ლე­ბებ­ზე შე­იძ­ლე­ბა გა­და­ერ­თონ, კრიპ­ტო­ვა­ლუ­ტე­ბი მე­ტად ღია ელ­ექ­ტრო­ნულ ფუ­ლად ერ­თე­ულ­ებ­ად გან­ვი­თარ­დე­ბა, ხო­ლო უმ­უშ­ევ­რო­ბა, პი­რი­ქით, შემ­ცირ­დე­ბა და­საქ­მე­ბის ინ­დი­ვი­დუ­ლუ­რი მე­ქა­ნიზ­მე­ბის გაძ­ლი­ერ­ებ­ის გზით.

დას­კვნი­სათ­ვის

რო­გორც ხაზ­გას­მით აღ­ვნიშ­ნავთ და ვი­ხი­ლავთ ჩვენს კვლე­ვებ­ში, გლო­ბა­ლურ ეკ­ონ­ომ­იკ­აში მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი ცვლი­ლე­ბე­ბის ჟა­მი დად­გა, რაც კო­რო­ნა­ვი­რუ­სუ­ლი პან­დე­მი­ის რე­ალ­ობ­ამ კი­დევ უფ­რო თვალ­სა­ჩი­ნოდ წარ­მო­აჩ­ინა. ბიზ­ნეს-პრო­ცე­სე­ბი­სათ­ვის, გან­სა­კუთ­რე­ბით აქ­ტუ­ალ­ური ხდე­ბა ინ­ფორ­მა­ცი­ებ­ის ოპ­ერ­ატი­ული გაც­ვლი­სა და ფი­ნან­სე­ბის მარ­თვის მაქ­სი­მა­ლუ­რად უდ­ან­აკ­არ­გო სა­ერ­თა­შო­რი­სო და ლო­კა­ლუ­რი მე­ქა­ნიზ­მე­ბის ამ­ოქ­მე­დე­ბა.

აშ­კა­რად გა­მო­იკ­ვე­თა, რომ გო­ნივ­რუ­ლად ორ­გა­ნი­ზე­ბუ­ლი სა­ბაზ­რო ინ­სტი­ტუ­ტე­ბის შე­დე­გად, ბიზ­ნეს-პრო­ცე­სე­ბი მე­ტად გამ­ჭვირ­ვა­ლე გახ­დე­ბა, შე­დე­გად, კონ­კუ­რენ­ტუ­ლი გა­რე­მო მე­ტად გა­ჯან­საღ­დე­ბა, გზა და­ეკ­ეტ­ება ფა­რუ­ლი მო­ნო­პო­ლი­ებ­ის უმ­არ­თა­ობ­ას, მნიშ­ვნე­ლოვ­ნად შემ­ცირ­დე­ბა მე­ნე­ჯე­რუ­ლი ხარ­ჯე­ბი და მა­სობ­რი­ვი სი­ღა­რი­ბე და არ­ნა­ხუ­ლი გა­სა­ქა­ნი მი­ეც­ემა ეკ­ოლ­ოგი­ურ­ად სუფ­თა ტექ­ნო­ლო­გი­ებ­ის გა­მო­ყე­ნე­ბას.

ყო­ვე­ლი­ვე ზე­მო­აღ­ნიშ­ნუ­ლი მეტყვე­ლებს, რომ გა­სუ­ლი წლის ჩვე­ნი ყვე­ლა ის კვლე­ვა, რომ­ლე­ბიც კონ­კუ­რენ­ცი­ის შე­ფა­სე­ბის ფი­ზი­კურ-მა­თე­მა­ტი­კუ­რი მე­თო­დე­ბის გა­მო­ყე­ნე­ბა­სა და, ჰარ­ვარ­დუ­ლი გა­მოც­დი­ლე­ბით, მე­ნე­ჯე­რუ­ლი ხარ­ჯე­ბის შემ­ცი­რე­ბას უკ­ავ­შირ­დე­ბა, გან­სა­კუთ­რე­ბით გა­მო­ყე­ნე­ბა­დი გახ­დე­ბა. მარ­თა­ლია, მსოფ­ლიო მე­ურ­ნე­ობ­ის მო­მა­ვა­ლი უკ­ავ­შირ­დე­ბა კრი­მი­ნა­ლუ­რი კი­ბერ­შე­ტე­ვე­ბის მნიშ­ვნე­ლო­ვან საფ­რთხე­ებ­საც, მაგ­რამ, აღ­ნიშ­ნულს, სა­ერ­თა­შო­რი­სო თა­ნა­მა­გობ­რო­ბის აქ­ტი­ური ჩარ­თუ­ლო­ბის გა­ფარ­თო­ებ­ით უნ­და და­ვუ­პი­რის­პირ­დეთ.

მო­გეხ­სე­ნე­ბათ, ინ­ტერ­ნეტ­თან ერ­თად, მსოფ­ლიო ეკ­ონ­ომ­იკ­აში სა­ბო­ლო­ოდ გა­მო­იკ­ვე­თა მსოფ­ლიო ბაზ­რის ფე­ნო­მე­ნიც, შე­სა­ბა­მი­სად, გა­იზ­არ­და მა­ტე­რი­ალ­ური სი­კე­თე­ები და რის­კე­ბიც მის­გან და სა­ზო­გა­დო­ება სე­რი­ოზ­ულ­ად უნ­და და­ფიქ­რდეს, თუ კომ­პი­უტ­ერ­ული სიჩ­ქა­რე­ებ­ის მო­მა­ვალ­ში, რო­გო­რი მარ­თლზო­მი­ერი (არ­აკ­ორ­უფ­ცი­ული, კვა­ლი­ფი­კა­ცი­აზე და­ფუძ­ნე­ბუ­ლი, მ.შ. ბიზ­ნეს­შიც) გამ­დიდ­რე­ბა იქ­ნე­ბა ად­ამი­ან­ის­თვის გა­მარ­თლე­ბუ­ლი (ეფ­ექ­ტი­ანი) და, შე­სა­ბა­მი­სად, რო­გო­რი კონ­კუ­რენ­ცია, რო­გორც ეკ­ონ­ომ­იკ­ის მთა­ვა­რი მო­ტი­ვა­ტო­რი, და­ეფ­უძ­ნე­ბა ჭეშ­მა­რი­ტი სუ­ლი­ერ­ებ­ისა და ეკ­ონ­ომ­იკ­ური მი­ზან­შე­წო­ნი­ლო­ბის პრინ­ცი­პებს.

დარ­წმუ­ნე­ბუ­ლი ვარ, რომ ახ­ალი 2021 წლი­დან, პან­დე­მი­ის დაძ­ლე­ვას­თან ერ­თად, სა­ხელ­მწი­ფო შეკ­ვე­თე­ბი და რე­კო­მენ­და­ცი­ული სა­გეგ­მო ინ­სტრუ­მენ­ტე­ბი, ზე­მო­აღ­ნიშ­ნულ სტრა­ტე­გი­ულ ამ­ოც­ან­ებ­ში, მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი მომ­წეს­რი­გებ­ლის ფუნ­ქცი­ას შე­იძ­ენს. სხვა გზა არც არ­სე­ბობს.

გა­მო­ყე­ნე­ბუ­ლი ლიტერატურა:

  1. Karchava, L. and Kutaladze, E., 2020. Tourism as one of the priority directions in Georgia / ტუ­რიზ­მი რო­გორც ერთ-ერ­თი პრი­ორ­იტ­ეტ­ული მი­მარ­თუ­ლე­ბა სა­ქარ­თვე­ლო­ში. The New Economist, 15(2, 2020), pp.1-1.

http://www.neweconomist.com.ge/journal/article/Tourism-as-one-of-the-priority-directions-in-Georgia-turizmi-rogorc-erT-erTi-prioritetuli-mimarTuleba-sakarTveloSi-1603913380

2. Karchava, L., 2018. Theoretical basics of business communication and Its connection with other sciences / ბიზ­ნეს­კო­მუ­ნი­კა­ცი­ებ­ის თე­ორი­ული სა­ფუძ­ვლე­ბი და მი­სი კავ­ში­რი სხვა მეც­ნი­ერ­ებ­ებ­თან. The New Economist, 13(3, 2018), pp.1-1.

http://neweconomist.com.ge/journal/article/bizneskomunikaciebis-Teoriuli-sapuZvlebi-da-misi-kavSiri-sxva-mecnierebebTan-1594468243

3. Karchava, L., 2014. Again about the investment environment in Georgia Or what kind of investor do we need? / ის­ევ სა­ინ­ვეს­ტი­ციო გა­რე­მოს შე­სა­ხებ სა­ქარ­თვე­ლო­ში ანუ რო­გო­რი ინ­ვეს­ტო­რი გვჭირ­დე­ბა?. The New Economist, 9(3, 2014), pp.1-1.

http://neweconomist.com.ge/journal/article/Again-about-the-investment-environment-in-Georgia-Or-what-kind-of-investor-do-we-need-1597473717

4. Karchava, L., 2012. Business-communications. Tbilisi, Loi, 328.

5. Lordkipanidze R. Objective Laws from Wise Competition and Marathon of Life for Strengthen INTERPOL. - By studying of scientific courses at Harvard, St. Petersburg and I. Javakhishvili Tbilisi Universities: 2021: 726.

http://dx.doi.org/10.13140/RG.2.2.13704.24320

6. Lordkipanidze R. Practical application of my 700 works at the Researchgate

http://dx.doi.org/10.13140/RG.2.2.26557.49125

7. Lordkipanidze R. For creation (with UN assistance) anti-pandemic and anti-conflict economic zones “Wealth Catalyzing”. - Theses on Law, Economic Policy and Money: Issue N3: 2021.

http://dx.doi.org/10.13140/RG.2.2.28326.96325

8. Lomia, E., 2020. „ახ­ალი მსოფ­ლიო წეს­რი­გის “ის­ტო­რი­ული ნა­რა­ტი­ვე­ბი. The New Economist, 15(1, 2020), pp.1-1.

9. Lomia, E., 2020. The Evaluation of Russia’s foreign policy towards Georgia following the ‘Rose Revolution’. Journal of Liberty and International affairs, 6(1), pp.112-128.

10. Lomia, E., 2017. The United States-Russia Relations Before and After Russia’s Intervention in Georgia and Ukraine.

11. Mgeladze, L., 2020. Future Economy and Georgia/მო­მავ­ლის ეკ­ონ­ომ­იკა და სა­ქარ­თვე­ლო. The New Economist, 15(2, 2020), pp.1-1.

12. Mgeladze, L., 2020. მკვდრად­შო­ბი­ლი სა­ჯა­რო სამ­სა­ხუ­რის მა­კო­ორ­დი­ნი­რე­ბე­ლი ინ­სტი­ტუ­ტი. The New Economist, 15(1, 2020), pp.1-1.

13. Mgeladze, L., 2019. ერ­ოვ­ნუ­ლი ვა­ლუ­ტა სა­ქარ­თვე­ლო­ში, ეკ­ონ­ომ­იკ­ური გან­ვი­თა­რე­ბის შე­მა­ფერ­ხე­ბე­ლი თუ ხელ­შემ­წყო­ბი ინ­სტრუ­მენ­ტი. The New Economist, 14(2, 2019), pp.1-1.

14. Lasha Tabatadze, ,,The New Vision of Modern Management Theory”, The New Economist, No 1-2 (2020), Vol 15, Issue 1;

15. Lasha Tabatadze, ,,The Evolution of Management Theories”, The New Economist No 3-4 (2019), Vol 14, Issue 2;

References

The New Economist N4, (2020), Vol 15, Issue 3

Eko-4-2020-1111111111111111.jpg
Published Date:

11/01/2021