Logo

Pandemic and 21st Century Georgia / პან­დე­მია და 21-ე სა­უკ­უნ­ის საქ­რთვე­ლო

Nino Maghradze Chemi doqtorant-1111.jpg
Nino Magradze / ნინო მაღრაძე

Doctoral Student of Georgian Technical University / საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის დოქტორანტი

Abstract

The paper discusses the economic problems and losses caused by the coronavirus, which have lasted for almost a year and do not seem to be the last. Solutions are discussed, measures taken by the government to close the country, remote work and training, distance protection in the gathering, distance protection in the gathering places and the introduction of a state of emergency. World Bank assumptions about our country’s economy. Operative heath work and problems that arose during the pandemic. The needs that have been put on the agenda in connection with the local production of primers and disinfectant solutions. Universal unemployment and ways out of crisis.

Keywords: Pandemic and economy, restrictions, Georgian healthcare, anti-crisis plan, regulations / პან­დე­მია და ეკ­ონ­ომ­იკა, შეზღუდ­ვე­ბი, სა­ქარ­თვე­ლოს ჯან­დაც­ვა, ან­ტიკ­რი­ზი­სუ­ლი გეგ­მა, რე­გუ­ლა­ცი­ები.

ან­ოტ­აცია

ნაშ­რომ­ში გან­ხი­ლუ­ლია კო­რო­ნა­ვი­რუ­სით გა­მოწ­ვე­ული ეკ­ონ­ომ­იკ­ური პრობ­ლე­მე­ბი და ზა­რა­ლი, რაც თით­ქმის წე­ლი­წა­დია გრძელ­დე­ბა და ბო­ლო არ უჩ­ანს. გან­ხი­ლუ­ლია არ­სე­ბუ­ლი ბა­რი­ერ­ები და მა­თი გა­დაჭ­რის გზე­ბი. აღ­წე­რი­ლია მთავ­რო­ბის მი­ერ შე­მუ­შა­ვე­ბუ­ლი ღო­ნის­ძი­ებ­ები ქვეყ­ნის ჩა­კეტ­ვას­თნ, დის­ტან­ცი­ურ მუ­შა­ობ­ასა და სწვლე­ბას­თან, თავ­შეყ­რის ად­გი­ლებ­ში დის­ტან­ცი­ის დაც­ვას­თან და სა­გან­გე­ბო რე­ჟი­მის შე­მო­ღე­ბას­თან და­კავ­ში­რე­ბით . მსოფ­ლიო ბან­კის ვა­რა­უდ­ები ჩვე­ნი ქვე­ყა­ნის ეკ­ონ­ომ­იკ­ას­თან მი­მარ­თე­ბა­ში. ჯან­დაც­ვი­სა ოპ­ერ­ატი­ული მუ­შა­ობა და პრობ­ლე­მე­ბი რაც გაჩ­ნდა პან­დე­მი­ის დროს. ის აუც­ილ­ებ­ლო­ბე­ბი რაც დღის წეს­რიგ­ში დად­გა პირ­ბა­დე­ებ­ის და სა­დენ­ზი­ფექ­ციო ხსნა­რე­ბის ად­გი­ლობ­რივ წარ­მო­ებ­ას­თან და­კავ­ში­რე­ბით. სა­ყო­ველ­თაო უმ­უშ­ევ­რო­ბა და კრი­ზი­სი­დან გა­მოს­ვლის გზე­ბი.

კო­რო­ნა­ვი­რუ­სით და­ინ­ფი­ცი­რე­ბის პირ­ვე­ლი შემ­თხვე­ვა გა­მოვ­ლინ­და ჩი­ნე­თის ქა­ლაქ უხ­ან­ში და მას ოფ­იცი­ალ­ურ­ად ეწ­ოდა „კო­რო­ნა­ვი­რუ­სით და­ავ­ად­ება-2019“.

ვი­რუ­სი COVID-19 ახ­ალი ვი­რუ­სია და ის უკ­ავ­შირ­დე­ბა ვი­რუ­სე­ბის იმ­ავე ჯგუფს, რო­მელ­საც გა­ნე­კუთ­ვნე­ბა „მძი­მე მწვა­ვე რეს­პი­რა­ტო­რუ­ლი სინ­დრო­მი“ და გა­ცი­ებ­ის ზო­გი­ერ­თი ფორ­მა.

COVID-19-ის ად­რე­ული შემ­თხვე­ვე­ბი ქ.უხ­ან­ის ბაზ­რო­ბას­თან არ­ის და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი, ამ­იტ­ომ, შე­საძ­ლე­ბე­ლია, რომ წყა­რო-ცხო­ვე­ლი ამ ბაზ­რო­ბა­ზე იყო წარ­მოდ­გე­ნი­ლი.

ვი­რუს­მა ოფ­იცი­ალ­ურ­ად ჩვენს ქვე­ყა­ნა­ში თე­ბერ­ვალ­ში შე­მო­აღ­წია, თუმ­ცა არ­სე­ბობს მო­სახ­ლე­ობ­აში მო­საზ­რე­ბა, რომ გა­უთ­ვიც­ნო­ბი­ერ­ებ­ლად ად­ამი­ან­ებ­ის ნა­წილ­მა ეს უფ­რო ად­რე მო­იხ­ადა.

პირ­ვე­ლი ტალ­ღა გა­ცი­ლე­ბით მსუ­ბუ­ქი აღ­მოჩ­ნდა ჩვე­ნი ქვეყ­ნის­თვის, არა მარ­ტო ლე­ტა­ლო­ბის მხრივ, არ­ამ­ედ ეკ­ონ­ომ­იკ­ური თვალ­საზ­რი­სი­თაც.

სა­ხელ­მწი­ფო ჯან­დაც­ვამ მთი­ლა­ნად თა­ვის თავ­ზე აიღო გა­წე­ული ხარ­ჯე­ბი და ად­მი­ნის­ტრა­ცი­ული მო­ბი­ლი­ზე­ბა. ყვე­ლა კლი­ნი­კას დრო­ულ­ად მი­ეწ­ოდა მე­დი­კა­მენ­ტე­ბი, თუ სხვა სა­ჭი­რო აღ­ჭურ­ვი­ლო­ბა. ქვე­ყა­ნა­ში რა­მო­დე­ნი­მე კლი­ნი­კა გა­და­კეთ­და ცხე­ლე­ბის ცენ­ტრად, რა­მაც მე­ორ­ეს მხრივ და­აზ­არ­ალა მო­მუ­შა­ვე პერ­სო­ნა­ლი, რომ­ლე­ბიც ამ ეტ­აპ­ის­თვის არ წარ­მო­ად­გენ­დნენ სა­ჭი­რო­ებ­ას ამ კუთხით და­ავ­ად­ებ­ული ად­ამი­ან­ებ­ის­ათ­ვის.

სა­ზო­გა­დო­ებ­ას მთავ­რო­ბამ COVID-19-თან ბრძ­ო­­ლა­ში 4 პრი­ორ­იტ­ეტ­ული წარ­მო­მად­გე­ნე­ლი წა­რუდ­გი­ნა:

  1. ჯან­დაც­ვა-მო­სახ­ლე­ობ­ის ჯან­მრთე­ლო­ბი­სა და სი­ცოცხლის დაც­ვა;
  2. ეკ­ონ­ომ­იკა - გლო­ბა­ლუ­რი ეკ­ონ­ომ­იკ­ური კრი­ზი­სის ფონ­ზე სა­ქარ­თვე­ლოს ეკ­ონ­ომ­იკ­ის მარ­თვა და აღ­დგე­ნა;
  3. უს­აფ­რთხო­ება - მო­ქა­ლა­ქე­თა დაც­ვა;
  4. მა­რა­გე­ბი და ლო­ჯის­ტი­კა - მო­სახ­ლე­ობ­ის სურ­სა­თით უწყვე­ტი უზ­რუნ­ველ­ყო­ფის მარ­თვა.

პირ­ველ ტალ­ღას, სა­გან­გე­ბო მდგო­მა­რე­ობ­ას­თან და­კავ­ში­რე­ბით, მოჰ­ყვა პრო­ტეს­ტი, ად­ამი­ან­ებ­ის მხრი­დან. ში­ნა­გან საქ­მე­თა სა­მი­ნის­ტრომ გა­მო­ავ­ლი­ნა ად­მი­ნის­ტრა­ცი­ული დარ­ღვე­ვის 8 737 ფაქ­ტი, რის­თვი­საც 8 716 ფი­ზი­კუ­რი და 21 იურ­იდი­ული პი­რი და­ჯა­რიმ­და. მათ შო­რის: - თვი­თი­ზო­ლა­ცი­ის ან სა­კა­რან­ტი­ნე ზო­ნი­დან გას­ვლის, სა­კა­რან­ტი­ნო სივ­რცე­ში გა­და­იყ­ვა­ნეს 382, და­ჯა­რიმ­და 144 პი­რი; - მგა­ზავ­რო­ბის წე­სე­ბის დარ­ღვე­ვი­სათ­ვის და­ჯა­რიმ­და 1 406 ფი­ზი­კუ­რი პი­რი; - მსუ­ბუ­ქი ავ­ტო­მან­ქა­ნით გა­და­ად­გი­ლე­ბა: და­ჯა­რიმ­და 430 ფი­ზი­კუ­რი პი­რი; - თავ­შეყ­რის ად­გი­ლებ­ში, პირ­ბა­დის გა­მო­უყ­ენ­ლო­ბის ან სამ­ზე მე­ტი ად­ამი­ან­ის ერთ სივ­რცე­ში თავ­მოყ­რის გა­მო და­ჯა­რიმ­და 1 850 ფი­ზი­კუ­რი პი­რი; - კო­მენ­დან­ტის სა­ათ­ის დარ­ღვე­ვა­ზე: და­ჯა­რიმ­და 4 820 ფი­ზი­კუ­რი პი­რი; - პი­რა­დო­ბის და­მა­დას­ტუ­რე­ბე­ლი დო­კუ­მენ­ტის გა­რე­შე გა­და­ად­გი­ლე­ბა: და­ჯა­რიმ­და 27 ფი­ზი­კუ­რი პი­რი; - იურ­იდი­ული პი­რის მი­ერ სა­გან­გე­ბო რე­ჟი­მით აკ­რძა­ლუ­ლი საქ­მი­ან­ობ­ის ფაქ­ტი: და­ჯა­რიმ­და 21 იურ­იდი­ული პი­რი; - ინდ. მე­წარ­მის მი­ერ სა­გან­გე­ბო რე­ჟი­მით აკ­რძა­ლუ­ლი საქ­მი­ან­ობ­ის ფაქ­ტი: და­ჯა­რიმ­და 39 ფი­ზი­კუ­რი პი­რი (ინდ.მე­წარ­მე).

მსოფ­ლი­ოში არ­სე­ბუ­ლი კრი­ზი­სის გა­მო, დღის წე­რიგ­ში დად­გა სა­კუ­თა­რი რე­სურ­სე­ბის მო­ძებ­ნა, კერ­ძოდ სა­ჭი­რო გახ­და პირ­ბა­დე­ებ­ის და სა­დე­ზინ­ფექ­ციო ხსნა­რე­ბის ად­გი­ლობ­რი­ვი წარ­მო­ება და არ­ამ­არ­ტო. ამ მხრივ სა­ჭი­რო იყო მო­ეძ­ებ­ნათ ის­ეთი გა­მო­სა­ვა­ლი, რო­მე­ლიც უზ­რუნ­ველ­ყოფ­და:

1) მი­წო­დე­ბის უწყვე­ტო­ბას

2) გა­რე ფაქ­ტო­რებ­ზე ნაკ­ლებ და­მო­კი­დე­ბუ­ლე­ბას.

3) მცი­რე ვა­და­ში მოთხო­ვე­ბის დაკ­მა­ყო­ფი­ლე­ბას

ნი­ღა­ბი, რო­მე­ლიც ერთ-ერ­თი აუც­ილ­ებ­ლი აღ­ჭურ­ვი­ლო­ბაა ვი­რუ­სის თა­ვი­დან და­სა­ცა­ვად, და რომ­ლის სა­ყო­ველ­თაო ტა­რე­ბაც გახ­და სა­ვალ­დე­ბუ­ლო, უეც­რად აღ­მოჩ­ნდა მსოფ­ლიო დე­ფი­ციტ­ში, რის გა­მოც, ლუ­გა­რის ლა­ბო­რა­ტო­რი­ას­თან, ტექ­ნო­ლო­გი­ური და დი­ზა­ინ­ერ­ული და­დას­ტუ­რე­ბის შემ­დგომ, გან­ხორ­ცი­ლე­და მა­სა­ლის ად­გი­ლობ­რი­ვი მა­რა­გე­ბის პარ­ტნი­ორ ქვეყ­ნებ­ში მო­ძი­ება-შეს­ყიდ­ვა. ჯამ­ში 14-მა კომ­პა­ნი­ამ და 900-ზე მეტ­მა ად­ამი­ან­მა მი­იღო მო­ნა­წი­ლე­ობა პირ­ბა­დე­ებ­ის წარ­მო­ებ­აში. სულ სა­ან­გა­რი­შო პე­რი­ოდ­ში ნა­წარ­მო­ებია 4,787,111 პირ­ბა­დე, და­რი­გე­ბუ­ლია - 2,761,990, აქ­ედ­ან, სა­ცა­ლო ქსელ­ში - 1,828,850; რე­გი­ონ­ებ­ში - 474,300; პენ­სი­ონ­ერ­ებ­ის­თვის - 80,500, სა­გა­რეო საქ­მე­თა სა­მი­ნის­ტროს­თვის (სა­ელ­ჩო­ები) - 35,300, კერ­ძო სექ­ტო­რის­თვის (მა­ღა­ზი­ები, დის­ტრი­ბუ­ცია, კო­მუ­ნი­კა­ცია) - 85,650. ამ ეტ­აპ­ის­თვის წარ­მო­ებ­აში ჩარ­თუ­ლია 13 სა­წარ­მო. ას­ევე ხელ­შეწყო­ბა მოხ­და სა­დე­ზი­ფექ­ციო ხსნა­რე­ბი წარ­მო­ებ­ას­აც და ქარ­თუ­ლი კომ­პა­ნი­ებ­ის წარ­მა­დო­ბის გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბით, მი­ღე­ბულ იქ­ნა გა­დაწყვე­ტი­ლე­ბა აღ­ნიშ­ნუ­ლი პრო­დუქ­ცი­ის ექ­სპორ­ტის შეზღუდ­ვის მოხ­სნა­ზეც. მარ­ტი­დან მნიშ­ვნე­ლოვ­ნად გა­იზ­არ­და ახ­ალი სა­წარ­მო­ებ­ის და და­რე­გის­ტრი­რე­ბუ­ლი პრო­დუქ­ტე­ბის რა­ოდ­ენ­ობა. ამ პე­რი­ოდ­ში წარ­მო­ებ­ის და­საწყე­ბად ლუ­გა­რის ლა­ბო­რა­ტო­რი­ას მი­მარ­თა 56-მა კომ­პა­ნი­ამ, 60 სხვა­დას­ხვა პრო­დუქ­ტის რე­გის­ტრა­ცი­ის­თვის. მარ­ტამ­დე მხო­ლოდ 10 კომ­პა­ნია აწ­არ­მო­ებ­და რე­გის­ტრი­რე­ბულ სა­დე­ზინ­ფექ­ციო სა­შუ­ალ­ებ­ებს. ამ­ჟა­მინ­დე­ლი წარ­მო­ებ­ის ჯა­მუ­რი მო­ცუ­ლო­ბა და­ახ­ლო­ებ­ით შე­ად­გენს 4,000 ტო­ნას თვე­ში და დღემ­დე რა­ოდ­ენ­ობა იზ­რდე­ბა.

მიმ­დი­ნა­რე პრო­ცე­სებ­თან და­კავ­ში­რე­ბით, სა­ქარ­თვე­ლოს მთავ­რო­ბამ მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი მო­ლა­პა­რა­კე­ბე­ბი აწ­არ­მო­ვა. აშშ-თან სა­ქარ­თვე­ლო იყო პირ­ვე­ლი ქვე­ყა­ნა, რო­მელ­მაც ახ­ალი პროგ­რა­მის ფარ­გლებ­ში და­ფი­ნან­სე­ბა მი­იღო. სა­ვა­ლუ­ტო ფონ­დთან წარ­მა­ტე­ბულ­მა მო­ლა­პა­რა­კე­ბებ­მა, სა­შუ­ალ­ება მის­ცა ქვე­ყა­ნას სხვა დო­ნო­რე­ბის­გა­ნაც მო­ეზ­იდა მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი ფუ­ლა­დი რე­სურ­სე­ბი. შე­დე­გად, ჯამ­ში მო­ზი­დულ იქ­ნა, 1.5 მლრდ. აშშ დო­ლა­რი სა­ბი­უჯ­ეტო დახ­მა­რე­ბა.

სა­ქარ­თვე­ლოს მთავ­რო­ბამ შე­იმ­უშ­ავა გეგ­მა, რომ­ლის მი­ხედ­ვი­თაც ყვე­ლა მო­სახ­ლეს თი­თო არ­ას­რულ­წლო­ვან შვილ­ზე და­ერ­იცხა დახ­მა­რე­ბა 200 ლა­რის ოდ­ენ­ობ­ით. ას­ევე კერ­ძო სექ­ტორს ერთ სულ და­საქ­მე­ბულ­ზე მო­ეხ­სნა სა­შე­მო­სავ­ლო 20% . მე­წარ­მე­ებს მი­ეც­ათ სა­გა­და­სა­ხა­დო შე­ღა­ვა­თე­ბი. ას­ევე მოხ­და კრე­დი­ტე­ბის გა­და­ვა­დე­ბა კერ­ძო სექ­ტორ­ში (თუ არ ჩავ­თვლით ამ გა­და­ვა­დე­ბის საზღა­ურს, რომ­ლის გა­მოც არ­აკ­ეთ­ილ­სინ­დი­სი­ერ­ება გა­მო­იჩ­ინ­ის ბან­კებ­მა და ოჯ­ახ­ებს აღ­ებ­ული კრე­დი­ტე­ბი გა­უძ­ვი­რეს)

შე­და­რე­ბით უფ­რო ძი­ლე­რი აღ­მოჩ­ნდა კო­რო­ნა­ვი­რუ­სის მე­ორე ტალ­ღა, გა­იზ­არ­და თვი­თი­ზო­ლა­ცი­აში მყო­ფი პა­ცი­ენ­ტე­ბის რიცხვი. ხან­გრძლი­ვი დრო­ით სამ­სა­ხუ­რე­ბის უმ­რავ­ლე­სო­ბა გა­და­ვი­და დის­ტან­ცი­ურ რე­ჟიმ­ზე, ას­ევე დის­ტან­ცი­ურ რე­ჟიმ­ზე გა­და­ვი­და სკო­ლამ­დე­ლი, დაწყე­ბი­თი, სა­შუ­ალო და უმ­აღ­ლე­სი გა­ნათ­ლე­ბა. გა­ჩერ­და სა­ზო­გა­დო­ებ­რი­ვი ტრან­სპორ­ტი, რა­მაც დი­დი დარ­ტყმა მი­აყ­ენა სა­შუ­ალო და სა­შუ­ალ­ოზე ქვე­მოთ მყოფ სა­ზო­გა­დო­ებ­ის ნა­წილს. თუმ­ცა, ამ შემ­თხვე­ვა­შიც, ბევ­რმა მომ­სა­ხუ­რე­ობ­ის სფე­რომ თა­ნამ­შრომ­ლე­ბის­თვის შეძ­ლო სა­კუ­თა­რი ხარ­ჯე­ბით ტრან­სპორ­ტის უზ­რუნ­ველ­ყო­ფა.

ქვე­ყა­ნა­ში გაზ­რდილ უმ­უშ­ევ­არ­თა ყვე­ლა­ზე დი­დი წი­ლი, სა­ვაჭ­რო და მომ­სა­ხუ­რე­ობ­ის სექ­ტორ­ზე მო­დის, ას­ობ­ით თა­ნამ­შრომ­ლმა დრო­ებ­ით და­კარ­გა შე­მო­სა­ვა­ლი.

უნ­და ით­ქვას, რომ თით­ქმის სამ­მაგ ოდ­ენ­ობ­ას მი­აღ­წია კერ­ძო სა­მარ­შუ­ტო ტაქ­სე­ბის შე­მო­სა­ვალ­მა და ად­გილ­ზე მი­ტა­ნის სერ­ვი­სებ­მა.

კო­ვიდ-19-ით ინ­ფი­ცი­რე­ბუ­ლი პა­ცი­ენ­ტე­ბის ხარ­ჯის ზრდა, მოყ­ვა რა­ოდ­ენ­ობ­ის გაზ­რდა­სა და სიმ­ძი­მეს. ის­ინი შემ­დეგ კა­ტე­გო­რი­ებ­ად და­იყო:

ა) უს­იმ­პტო­მო;

ბ) მსუ­ბუ­ქი;

გ) სა­შუ­ალო სიმ­ძი­მის;

დ) მძი­მე.

პირ­ვე­ლი კა­ტე­გო­რია, თა­ვად სიტყვი­დან გა­მომ­დი­ნა­რეც, ჩანს, არ სა­ჭი­რო­ებს არ­ანა­ირ სა­მე­დი­ცი­ნო ჩა­რე­ვას. ზო­გი­ერ­თმა ად­ამი­ან­მა ვი­რუ­სი ისე გა­და­იტ­ანა, შე­იძ­ლე­ბა ით­ქვას, ვერც გა­იგო და, შე­სა­ბა­მი­სად, ხარ­ჯიც არ გვაქ­ვს, მაქ­სი­მუმ ის ტეს­ტის ღი­რე­ბუ­ლე­ბას შე­ად­გენს.

პა­ცი­ენ­ტე­ბის მე­ორე კა­ტე­გო­რი­ას მი­ეკ­უთ­ვნე­ბა თე­რა­პი­ული პა­ცი­ენ­ტე­ბი. მა­თი სა­შუ­ალო ფაქ­ტი­ური ხარ­ჯი შე­ად­გენს 700-800 ლა­რამ­დე თან­ხის ოდ­ენ­ობ­ას.

მე­სა­მე კა­ტე­გო­რი­აში შე­დი­ან პა­ცი­ენ­ტე­ბი, რომ­ლე­ბიც იმ­ყო­ფე­ბი­ან რე­ან­იმ­აცი­ულ გა­ყო­ფი­ლე­ბა­ში ინ­ტუ­ბა­ცი­ის გა­რე­შე პირ­ვე­ლი დო­ნის ინ­ტენ­სი­ური მკურ­ნა­ლო­ბით, მათ­ზე სა­შუ­ალ­ოდ ფაქ­ტი­ური ხარ­ჯი 2500-3000 ლა­რამ­დეა.

მე­ოთხე კა­ტე­გო­რია პა­ცი­ენ­ტე­ბი­სა, აპ­არ­ატ­ული მხარ­და­ჭე­რის ქვე­შაა, სა­იდ­ან­აც გა­მო­ჯამ­რთე­ლე­ბის შან­სი შე­და­რე­ბით მცი­რეა, და­ახ­ლო­ებ­ით 15-30% ად­ამ­ინ­ებ­ისა თუ აღ­იდ­გენს სა­სი­ცოცხლო ფუნ­ქცი­ებს და მა­თი ფაქ­ტი­ური ხარ­ჯი 5000 ცდე­ბა ზო­გი­ერთ შემ­თხვე­ვა­ში.

ამ დრო­ის­ათ­ვის სრუ­ლად ქვეყ­ნის მას­შტა­ბით ინ­ფი­ცი­რე­ბუ­ლია 245,789 ად­ამი­ანი, მო­ნა­ცე­მე­ბი ყო­ველ წამს იც­ვლე­ბა.

უნ­და აღ­ინ­იშ­ნოს, რომ მი­უხ­ედ­ავ­ად დი­დი მცდე­ლო­ბი­სა ვი­რუს­მა დი­დი და­ნა­კარ­გი მო­უტ­ანა ქვეყ­ნის ეკ­ონ­ომ­იკ­ას, სა­ქარ­თვე­ლოს ეკ­ონ­ომ­იკ­ისა და მდგრა­დი გან­ვი­თა­რე­ბის მი­ნის­ტრის ნა­თია თურ­ნა­ვას გან­ცხა­დე­ბით, მხო­ლოდ ერთ თვე­ში ირ­ან­თან და ჩი­ნეთ­თან პირ­და­პი­რი ავი­ამ­იმ­ოს­ვლის შე­ჩე­რე­ბამ სა­ქარ­თვე­ლო­ში გა­მო­იწ­ვია და­ახ­ლო­ებ­ით 30 მი­ლი­ონი ლა­რის ზა­რა­ლი, რთუ­ლი წარ­მო­სად­გე­ნი არ უნ­და იყ­ოს, რა ხდე­ბა დღემ­დე.

პან­დე­მი­ამ გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლი დარ­ტყმა მი­აყ­ენა ერ­ოვ­ნულ ვა­ლუ­ტას დო­ლარ­თან და ევ­როს­თან მი­მარ­თე­ბა­ში, რა­საც ფა­სე­ბის კა­ტას­ტრო­ფუ­ლი ზრდა მოჰ­ყვა.

სა­გა­რეო ტუ­რიზ­მი, რო­მე­ლიც სა­ქარ­თვე­ლოს ეკ­ომ­იკ­ურ ძლი­ერ მხა­რეს წარ­მო­ად­გენ­და და ბო­ლო პე­რი­ოდ­ში ექ­სპერ­ტე­ბი მის ზრდას 3-4% ვა­რა­უდ­ობ­დნენ, პი­რი­ქით დაქ­ვე­ით­და - საზღვრე­ბის ჩა­კეტ­ვამ უარ­ყო­ფი­თი გავ­ლე­ნა იქ­ონია და თით­ქმის სრუ­ლად შე­ჩე­რე­ბუ­ლია ამ ეტ­აპ­ზე, სა­მა­გი­ერ­ოდ, გა­იზ­არ­და ში­გა ტუ­რიზ­მი. გა­რე მი­მოს­ვლის შეზღუდ­ვამ ქარ­თვე­ლებს სა­ქარ­თვე­ლო ან­ახა.

მნიშ­ვნე­ლოვ­ნად შემ­ცირ­და სა­გა­რეო ვაჭ­რო­ბაც, მი­უხ­ედ­ავ­ად იმ­ისა, რომ, ამ მხრივ, შეზღუდ­ვე­ბი თით­ქმის არ და­წე­სე­ბუ­ლა. კრახს გა­ნიც­დის სამ­შე­ნებ­ლო ბიზ­ნე­სი. ამ ყვე­ლა­ფერ­თან ერ­თად, ჩვენ­და სა­კე­თილ­დღე­ოდ, უნ­და ით­ქვას, რომ საზღვარ­გა­რე­თი­დან ფუ­ლა­დი გზავ­ნი­ლე­ბი გაზ­რდი­ლია 9,5%-ით.

მსოფ­ლიო ბან­კმა, 2020 წლის 8 აპ­რილს, სა­ქარ­თვე­ლოს ეკ­ონ­ომ­იკ­ური სცე­ნა­რი გა­ნი­ხი­ლა. რა­მო­დე­ნი­მე დღით ად­რე, სა­კუ­თა­რი ვა­რა­უდ­ები გა­მოთ­ქვა აზი­ის ბან­კმაც. მა­თი შე­და­რე­ბა კი შემ­დგე­ში მდგო­მა­რე­ობს - ორ­ივ­ეს პროგ­ნო­ზით, უახ­ლო­ეს მო­მა­ვალ­ში, სა­ქარ­თვე­ლოს ეკ­ონ­ომ­იკ­ის ნა­მა­ტი 0-ს მიუახლოვდება, არ­ის შან­სი, რომ ის 0% ქვე­მო­თაც ჩა­მო­ვი­დეს, აზი­ის ბან­კის პროგ­ნო­ზი მე­ტად ოპ­ტი­მის­ტუ­რია, გვაქ­ვს შან­სი რომ 0%-ს დავ­ჯერ­დე­ბით, ხო­ლო მსოფ­ლიო ბან­კი ვა­რა­უდ­ობს -4,4 დან -2,8 პრო­ცენ­ტებს შო­რის მო­ვექ­ცე­ვით. 2021 წლის ბო­ლოს, ექ­სპერ­ტე­ბი ეკ­ონ­ომ­იკ­ურ ზრდას ვა­რა­უდ­ობ­ენ 4,5%-ით.

დას­კვნით ნა­წილ­ში, შე­იძ­ლე­ბა ვთქვათ, რომ ის­ეთი პა­ტა­რა ქვე­ყა­ნა, რო­გო­რიც სა­ქარ­თვე­ლოა, ღირ­სე­ულ­ად უწ­ევს წი­ნა­აღ­მდე­გო­ბას არ­სე­ბულ სი­ტუ­აცი­ას. თუ შე­ვა­და­რებთ ის­ეთ დიდ ქვე­ყა­ნას, რო­გო­რი­ცაა იტ­ალია, სა­დაც ჯან­დაც­ვა თით­ქმის ჩა­მოშ­ლი­ლია ან საფ­რან­გეთს და მსგავს ქვეყ­ნებს, ჩვე­ნი ხე­ლი­სუფ­ლე­ბის ბრძო­ლა ვი­რუ­სის წი­ნა­აღ­მდეგ მსოფ­ლი­ოში წარ­მა­ტე­ბულ მა­გა­ლი­თად გა­ნი­ხი­ლე­ბა.

კრი­ზის­მა აჩ­ვე­ნა, რომ სა­ქარ­თვე­ლოს ჯან­დაც­ვის სის­ტე­მა სწრა­ფი გა­დაწყვე­ტი­ლე­ბე­ბის უნ­არ­ით და აღ­სრუ­ლე­ბით გა­მორ­ჩე­ულია. ჩვენ­მა ქვე­ყა­ნამ უფ­რო სწრა­ფად იმ­ოქ­მე­და ვიდ­რე ჩი­ნეთ­მა და გა­ცი­ლე­ბით წამ­ყვან­მა სხვა მრა­ვალ­მა ქვე­ყა­ნამ. აქ­ედ­ან გა­მო­დი­ნა­რე, ეს უნ­და გახ­დეს სა­ვი­ზი­ტო ბა­რა­თი მსოფ­ლი­ოში. მოხ­დეს ინ­ვეს­ტო­რე­ბის მო­ზიდ­ვა და სა­მო­მავ­ლო გეგ­მე­ბის შე­მუ­შა­ვე­ბა ამ კუთხით.

გა­მო­ყე­ნე­ბუ­ლი ლი­ტე­რა­ტუ­რა:

  1. პირ­ვე­ლი სა­უნ­ივ­ერ­სი­ტე­ტო კლი­ნი­კა
  2. moh.gov ge
  3. stop.cov.ge
  4. https://eprc.ge/uploads/brosh/COVID__fin-geo.pdf
  5. https://sustainability.ge/covid-19/

The New Economist N4, (2020), Vol 15, Issue 3

Eko-4-2020-1111111111111111.jpg
Published Date:

11/01/2021